Küçük Cumartesi – Tekila Mevzusu

Seveninin çokluğu kadar nefret edenlerinin sayısı da bir o kadar fazla bu içkinin. İkisinin de haklı sebepleri var bence. Geceyi güzelleştiren bir ayrıntı da olabilir, bir daha içmeyeceğine yeminler ettiren, geceni eziyete çeviren bir düşman da. Bir anda işin ucu kaçabiliyor o küççücük, fıççıcık, minnaccık, minnoş shotlarla. Bir, iki, üç, sonrası yok. Şimdi zaten sen ben artık deli gibi shot içmeyi bir kenara bırakmalıyız. Ha kırk yılın başı denk geldiğinde de hazırlıklı olmakta fayda var. Sırf shot da değil marifeti bu arkadaşın. Kokteylin de içine giriyor çaktırmadan. Biz bilelim neyin ne olduğunu da canısı, kafamız rahat etsin.

Tekila Ne? Mezkal Ne?

İçkinin olayı kafa karıştırmak baksana. Daha ilk adımı attık iki isim çıktı karşımıza. Burası da yine ilk işlediğimiz şampanya vs prosecco ve brendi konusu gibi. Mezkal şemsiye isim, tekila ise o içkilerin bir türünün adı. Agav bitkisinden üretilen içkilerin genel adı mezkal, sadece mavi agavdan üretilen alt türünün adı ise tekila. Tekila sadece ve sadece Meksika’da üretilebiliyor ve tanımı yasalarla korunuyor. İçeriğinin en az %51 mavi agav bitkisinden oluşması gerekiyor. Aksi takdirde o tekila olmaktan çıkıyor. Bu bir kenara bazı markalarda %100 saf agavdan oluşan tekilalar bulmak mümkün.

Tekilayla mezkal arasındaki tek fark tabi üretilen bitki değil. Üretim metotları da birbirinden farklı. En azından şöyle bir fark var ortada, tekila daha geniş bir pazara hitap ettiği için daha büyük fabrikalarda üretilirken mezkal daha ziyade ufak damıtımevlerinde özenle hazırlanıyor. Bu da elbette ücretlerini şişiriyor. Üretim farklılıklarından dolayı mezkal daha kompleks lezzetler sunuyor.

Unutmadan söyleyelim, isim benzerliği olmasına rağmen mezkal ve meskal (meskalin) aynı şey değil. Bir tanesi halüsinojen bir madde -meskalin- diğeri bildiğin içki. Aman diyeyim karıştırmayın. Sonra “Oooo kankaa pembe ejderhalara baaak” diye gezmeyin.

Tekila Türleri

Şimdi yukarıda bahsettiğim gibi önce bu arkadaş ikiye ayrılıyor. %100 Agav bitkisinden üretilen ve haricen hiçbir katkı maddesi eklenmeyen türü ve Mixto denilen bizim en çok karşılaştığımız (bu işte Jose Cuervo’lar falan – Altuğ, naber?) minimum %51’i mavi agavdan oluşması gereken ve farklı katkı maddeleri eklenen (farklı şekerler gibi) türü var.

Tabi bir de asıl en çok karşılaşılan olaya geliyoruz. Bara oturuyorsun, barmenin arkasında iki farklı şişe görüyorsun ve geyik başlıyor. “Yeaaaa abi tekila içeceksen gold içeceksin gerisi tıraş” diyor birisi sonra öteki kalkıp “Moruk benim olayım silver, sevmiyorum ben gold falan” diyor. Ha unutmadan tabi bir de “Karşim asıl olay bunlara Meksika’da solucan atıyorlarmış. Solucanı ısırıp yutarsan kafan çok acayip oluyormuş” var. Halbuki tekilada solucan olmaz. Solucan mezkalde olur. Ayrıca kafa yapmaz o solucan. Ama tekila da mezkal değil miydi? Kafalar karışsın azıcık, biz o sırada türlere dönelim.

• Blanco ya da Plata – “Silver” – Gümüş: Üretildiği gibi şişelenen, yıllanmamış, berrak tekila.
• Joven ya da Oro – “Gold” – Altın: Yıllandırılmamış gümüş tekilanın karamel ile renklendirilme, meşe özütü kullanılması ya da farklı şekillerde tatlandırılması sayesinde oluşturulan tekila. Ya da yıllandırılmış veya ekstra yıllandırılmış tekila ile gümüş tekilanın karıştırılmasıyla da elde edilebilir.
• Reposado – “Rested” – Dinlendirilmiş: 2-12 ay arasında, küçük meşe fıçılarda yıllandırılan tekila.
• Añejo – “Aged/Vintage” – Yıllandırılmış: (Aneyho gibi okunuyor – Halapenyo gibi): Minimum 1 sene ancak 3 seneden az olacak şekilde yıllandırılan tekila.
• Extra Añejo – “Extra Aged/Ultra Aged” – Ekstra Yıllandırılmış: Minimum 3 sene yıllandırılan tekilaya verilen isim. Zaten 2006 yılında başlamış bu iş. Taze sayılır.

Tekila Nasıl İçilir?

• Shot olarak içersin: Şimdi burada temel olarak iki farklı metot var. Birincisi tek başına içmek, bir diğeri de tuz ve limon/misket limonu (lime) ile içmek. Tuz-limon ikilisi sonralardan geliyor. Meksika’da da böyle içilmediği söyleniyor. Oda sıcaklığında tekilayı shot bardağına koyup yuvarlıyorsun, oluyor bitiyor. Tuz-limon ile içerken de farklı kaynaklarda, farklı sıralamalar söyleniyor. Bizim ülkede en çok yaygın olanı önce tuz, sonra tekila, sonra limon/lime. Öte yandan ülkede genellikle mixto bulunduğu için ve %100’lere çok denk gelinmediğinden böyle bir gelenek geliştirilmiş olabilir. Arkasında bıraktığı kötü tadı limon ile baskılayarak yok etmek adına. Farklı kaynaklarda önce tekila içip sonrasında tuzu yalayıp en son limonu ısıracağın da var. İyi bir tekila sonrasında ağzındaki tadı seveceğin için limonla o tadı öldürmek istemeyeceksin ama o zaman kadar en iyi seçenek bu.
• *Denenmedi*: Bazı kaynaklarda yine deniyor ki %100 ve Reposado olanları uzun uzun içebilirmişsin. Yıllandıkça lezzeti yumuşayan içkiler olduğu düşünülürse çok da şaşırtıcı değil ancak içmediğim için net olur diyemiyorum. Aklında bulunsun.
• Kokteyllere karıştırırsın:  Tequila Sunrise olur, Long Island Iced Tea olur, Margaritha olur hepsi olur.  Hani hazır yaz ayları, güneş falan yaklaşıyorken aklında olsunlar.

Durumlar bu şekilde. Dediğim gibi seveni çok sevmeyeni de çok. Ama işte barların olmazsa olmazı neticede. Senin tekila ile ilgili ilişkin ne alemde peki? Bunun cevabını bana iletmek için bir baykuş alıp, onu eğitebilir ve bana onunla mesaj yollayabilirsin. Ya da yoruma yazabilir, Facebook ve Twitter üzerinden de iletişime geçebilirsin.